Kimyasallar ve Çevremiz – Pestisitler ve Organik Gıda

Pestisitler nelerdir?

Pestisitler, yabani otlar (yabani ot öldürücüler veya herbisitler), böcekler (böcek ilaçları) ve mantarlar (mantar ilaçları) gibi her türlü haşereyi kontrol etmek için kullanılan kimyasallardır.

İngiltere’de tarımda ürün yetiştirmek için; yerleşim alanlarında yerel yetkililer tarafından; veya halk tarafından bahçeleri ve verandaları tedavi etmek için kullanılabilen yaklaşık 420 pestisit yetkilendirilmiştir.

Yiyeceklerimde pestisitler var mı?

Örnek olarak İngiltere’yi ele alabiliriz. Bu hususta İngiliz verileri önemli bir bakış açısı kazandırmaktadır.  2023 yılında, İngiltere’de analiz edilen yiyeceklerin yaklaşık %48’inde en az bir pestisit kalıntısı vardı. Örneklerin yalnızca %1’inde Maksimum Kalıntı Seviyesi’nin üzerinde seviyeler bulunurken, yiyeceklerin %33’ünde birden fazla pestisit vardı.

Bu oranalar pestisitlerle ilgili net düzenlemelerin olmadığı ülkelerde daha da artmaktadır.

Pestisitler ve kanserle ilişki kurulabilir mi?

Pestisitler, DNA’ya zarar vererek veya Endokrin Bozucu Kimyasallar olarak hareket ederek kanser oluşumuna neden olabilir. Bazı pestisitler ayrıca uluslararası olarak insanlar için “muhtemelen kanserojen” olarak sınıflandırılmıştır, bu da kansere neden olabileceklerine dair güçlü kanıtlar olduğu anlamına gelir.

Bazı pestisitlerde ise mevcut kanıtlar o kadar güçlü olmasa da yine de kansere bir bağlantı olduğunu öne sürdüğü için “olası kanserojenler” olarak sınıflandırılır.

Glifosat nedir?

Glifosat, küresel olarak en çok kullanılan yabani ot öldürücüdür ve kullanılan tüm herbisitlerin %92’sini temsil eder. Birleşik Krallık’ta glifosat, çiftçilikten yerleşim alanlarına kadar tüm uygulamalarda kullanılır. Muhtemel bir insan kanserojeni olarak sınıflandırılır ve DNA hasarına neden olabilir, cinsiyet hormonlarını bozabilir ve hayvanlarda meme bezinin gelişimini engelleyebilir. Bu zararlı etkiler, glifosatın meme kanserinde rol oynayabileceğini düşündürmektedir, ancak insan çalışmalarından elde edilen kanıtlar sınırlıdır.

Pestisitlere maruz kalma meme kanseriyle bağlantılı mıdır?

Çoğu çalışma, pestisitlerle çalışmanın veya yakın temasta bulunmanın meme kanseri riskinizi artırabileceğini, özellikle yasaklı pestisitler için, bulmuştur. Bu çalışmalarda maruziyet büyük ölçüde katılımcılara pestisit kullanımları hakkında sorular sorularak değerlendirilirken, diğer çalışmalar da vücutta bu kimyasalların yüksek seviyelerinin de meme kanseriyle bağlantılı olabileceğini bulmuştur.

Şu anda kullanılan pestisitler arasında, sınırlı kanıtlar imazalil (turunçgilleri tedavi etmek için kullanılır) veya glifosata maruz kalmanın riski artırabileceğini göstermektedir. Ancak, tüm çalışmalar pestisitler ile meme kanseri arasında bir bağlantı bulmamıştır ve diyetle maruziyet üzerine araştırmalar çok sınırlıdır.

Pestisitler belirli yaşam evrelerinde daha zararlı mıdır?

Yasaklı olmasına rağmen çevrede hala bulunan DDT (bir tür böcek ilacı) üzerine yapılan çalışmalar, yetişkinlerde maruziyet göz önüne alındığında büyük ölçüde kesin değildir. Ancak, hamilelik sırasında maruziyet doğmamış bebeğin gelişimini etkileyebilir ve kızın hayatının ilerleyen dönemlerinde meme kanseri riskini artırabilir.

Çocukluk döneminde DDT’ye maruz kalan kadınlarda da artmış bir risk gözlemlenmiştir. Bu nedenle, belirli yaşam evrelerinde pestisitlere maruz kalmanın meme kanseri riski üzerinde farklı etkileri olabilir.

Organik gıda tüketmek pestisitlere maruz kalmamı azaltır mı?

Evet, geleneksel olarak yetiştirilen gıdaları organik ürünlerle değiştirmek pestisit maruziyetini yaklaşık %90 oranında azaltabilir. Bunun nedeni, organik gıdaların pestisit içerme olasılığının çok daha düşük olması ve pestisit bulunduğunda genellikle Maksimum Kalıntı Seviyesinin altında olmaları ve nadiren birden fazla kalıntı içermeleridir.

Organik gıda tüketmek meme kanseri riskimi azaltır mı?

Bazı çalışmalar, organik gıdalardan zengin bir diyetin meme kanseri riskini, özellikle menopoz sonrası azaltabileceğini göstermiştir. Ancak, İngiltere’de yapılan büyük bir çalışma, organik gıda ile azaltılmış risk arasında bir bağlantı bulamadı.

Genel olarak, organik gıdanın sağlık açısından faydaları olabileceğine dair bazı kanıtlar vardır. Ancak, bunun nedeni organik beslenen kişilerin aynı zamanda daha fiziksel olarak aktif olma eğiliminde olmaları ve farklı beslenme alışkanlıklarına sahip olmaları da olabilir.

Bu Web sitesinde yer alan bilgiler, doktorunuzun tıbbi bakımı ve tavsiyelerinin yerine kullanılmamalıdır. Doktorunuzun bireysel gerçeklere ve koşullara bağlı olarak önerebileceği tedavide ve diyetlerde farklılıklar olabilir.

Bu yazı breastcanceruk.org.uk sayfasında çevrilerek ve tashih edilerek aktarılmıştır. İçeriğin orijinaline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Mill & More markasının editöryal politikasını yansıtmayabilir. Doğabilecek uyuşmazlıklardan Mill & More markası sorumlu değildir.